Ngày nay, bạn có thể dễ dàng bắt gặp được cụm từ dịch vụ xuất hiện ở rất nhiều nơi với đa dạng mọi lĩnh vực và ngành nghề. Đa dạng là vậy nhưng không hẳn ai cũng hiểu hết về nó, thông thường mọi người chỉ biết dịch vụ là tên gọi chung cho các loại hình có tính chất phục vụ người tiêu dùng.
Hãy cùng làm Lamchutaichinh.vn tìm hiểu xem thế nào là dịch vụ? Các loại dịch vụ phổ biến nhất hiện nay tại Việt Nam được phân chia dựa trên những yếu tố cơ bản nào? Kèm theo nhiều thông tin khác liên quan đến ngành dịch vụ mà chúng tôi tin chắc rằng nó sẽ hữu ích đối với bạn.
Dịch vụ là gì?
Có thể hiểu rằng dịch vụ là một loại hình công việc được thực hiện dựa trên sức lao động của con người là chủ yếu, trong đó sẽ bao gồm nhiều yếu tố cấu thành như: sức khỏe thể lực, kinh nghiệm quản lý, kiến thức chuyên môn, khả năng tổ chức và kèm theo nhiều kỹ năng khác liên quan và cần thiết mà ngành dịch vụ cần có. Điều này nhằm mục đích phục vụ kinh doanh của các đơn vị tổ chức hoặc cá nhân riêng lẻ.
Dịch vụ là yếu tố quan trọng không thể tách rời trong quá trình sản xuất và phục vụ tiêu dùng, bao gồm cả những loại hình dịch vụ thuộc hệ thống sản phẩm Việt Nam.
Đặc điểm của dịch vụ
Trước hết để hiểu rõ hơn về dịch vụ thì chúng ta cần cùng nhau tìm hiểu 5 đặc điểm cơ bản thường dễ nhận biết của một dịch vụ:
Tính vô hình
Đặc điểm đầu tiên mà tất cả các loại hình dịch vụ đều phải có đó là tính vô hình, vô hình ở đây nghĩa là khi bạn không thể nhìn thấy được, cầm nắm, cảm nhận, … nhìn chung bạn không thể tiếp xúc được bằng giác quan cơ thể.
Bạn chỉ có thể thấy được dịch vụ của một ngành nghề bằng chính sự nhìn nhận của bản thân.
Ví dụ: Bạn mua một tấm vé vào khu vui chơi, họ phát cho bạn 1 tờ giấy tượng trưng làm bằng chứng cho việc bạn đã thanh toán và cho bạn vào cổng vui chơi.
Không thể tách rời
Không thể tách rời là đặc điểm nhận biết của dịch vụ, đối với các nhà cung cấp hiện nay dịch vụ phải gắn liền với việc sản xuất của họ. Thông thường, đối với hàng hóa là vật chất hiện hữu thì buộc phải trải qua rất nhiều giai đoạn như chế biến thành sản phẩm, phân phối qua nhiều bước trung gian khác nhau để đưa ra mắt thị trường.
Từ đó thành phẩm sẽ đến được tay của người tiêu dùng hàng hóa, ngược lại thì dịch vụ bắt buộc phải được bán trước.
Lúc này khi bán được dịch vụ thì nhà cung cấp mới tiến hành quá trình sản xuất sản phẩm và đưa ra tiêu dùng ngay tại thời điểm ấy.
Ví dụ: Dịch vụ rửa xe thì bắt buộc phải có khách hàng mang xe đến thì họ mới có thể rửa được xe.
Dịch vụ không thể cất giữ
Bạn có thể dễ dàng áp dụng việc cất trữ đối với các mặt hàng thuộc loại thiên về vật chất, thế nhưng lại không thể áp dụng tương tự việc cất trữ vào trong dịch vụ. Do dịch vụ mang tính vô hình, chúng chỉ có hiệu lực ngay tại thời điểm đưa ra và cung cấp.
Thế nên nhiều nhà sản xuất không thể thực hiện đưa ra hàng loạt các dịch vụ và cất trữ chúng để sử dụng lâu dài như các loại hàng hóa vật chất.
Ví dụ: Bạn mua vé ăn tối tại một nhà hàng ngày hôm nay nhưng không thể để dành chúng đến 1 tháng sau mới đến nhà hàng sử dụng.
Tính không đồng nhất của dịch vụ
Để đánh giá được chất lượng của một món hàng thì cần dựa trên nhiều yếu tố khác nhau, thông thường người tiêu dùng sẽ đánh giá về chất lượng dựa trên các thông số kỹ thuật hay quan trọng hơn là về mức giá của chúng trên thị trường.
Thế nhưng lại không có bất kỳ một tiêu chuẩn nào để đánh giá chất lượng của dịch vụ, cùng là một dịch vụ nhưng lại có cách đánh giá khác nhau.
Vậy một dịch vụ có chất lượng hay không thì hoàn toàn phụ thuộc vào cách cảm nhận của người tiêu dùng, họ có hài lòng thỏa mãn với dịch vụ đó hay không. Tuy nhiên, thì đây hoàn toàn là yếu tố chủ quan của mỗi cá nhân vì nhiều người sẽ có cảm nhận riêng đối với cùng một loại dịch vụ. Chính vì thế không có bất kỳ một tiêu chuẩn đánh giá nào được áp dụng cho dịch vụ.
Ví dụ: Bạn gọi cùng một loại thức ăn nhưng ở hai quán khác nhau, món ăn của quán này ngon nhưng quán kia lại không hợp khẩu vị của bạn.
Sự tham gia đồng thời
Ở đây yêu cầu người tiêu dùng và dịch vụ phải cùng lúc tham gia vào trong quá trình sản xuất thì dịch vụ đó mới diễn ra hoàn thiện. Thế nhưng, hoạt động sản xuất vẫn có thể diễn ra một cách bình thường mà không nhất thiết cần có sự có mặt của người tiêu dùng. Nhưng ngược lại mối quan hệ tác động qua lại giữa người cung cấp – dịch vụ – người tiêu dùng là mối quan hệ mật thiết không thể tách rời.
Ví dụ: Khi bạn có nhu cầu cần đặt thức ăn trên hệ thống các app điện tử, vậy đây là quá trình tham gia đồng thời vào trong sản xuất dịch vụ. Nhưng bạn không nhất thiết phải đến tận cửa hàng để nhận thức ăn, ta gọi nó là quá trình sản xuất dịch vụ diễn ra bình thường nhưng không yêu cầu người tiêu dùng có mặt.
Các loại hình dịch vụ phổ biến nhất tại Việt Nam
Dựa vào đối tượng trực tiếp của Dịch vụ
Đối với dịch vụ tác động trực tiếp đến con người thì trong suốt quá trình dịch vụ diễn ra cần phải có sự tham gia của con người, ở đây ta hiểu là khách hàng của dịch vụ đó. Chính vì thế một dịch vụ có diễn ra hoàn tất hay không sẽ phụ thuộc vào quá trình tham gia của người cung cấp dịch vụ và người hưởng dụng dịch vụ. Dưới đây là bảng tổng hợp 4 nhóm dịch vụ được chia theo đối tượng trực tiếp của dịch vụ:
Dựa vào mức độ hữu hình của sản phẩm cung cấp cho khách hàng
Loại hình này cần nhiều yếu tố để quyết định nên một dịch vụ bao gồm:
- Cung cấp các loại vật phẩm hữu hình trong quá trình dịch vụ diễn ra.
- Môi trường vật lý tác động đến quá trình diễn ra dịch vụ (nơi chốn, trang thiết bị hỗ trợ, người phục vụ dịch vụ).
- Bao gồm nhiều yếu tố hữu hình khác diễn ra trong quá trình cung cấp dịch vụ (cách thức tạo ra một dịch vụ)
Lamchutaichinh sẽ lấy một ví dụ thực tế để bạn có thể dễ hiểu hơn, đối với dịch vụ ăn uống nó không đơn thuần chỉ là một dịch vụ vô hình mà nó cần kết hợp nhiều yếu tố hữu hình khác để hoàn tất được dịch vụ.
Lúc này dựa vào yếu tố hữu hình mà nhà cung cấp có thể khiến cho khách hàng cảm thấy hài lòng về dịch vụ của họ, đây là yếu tố đánh vào tâm lý của thực khách. Môi trường vật lý có thể đa dạng nhiều mặt như: phòng ăn được bày trí gọn gàng sạch sẽ như thế nào, thái độ phục vụ của nhân viên có tốt không hoặc dụng cụ ăn uống có đầy đủ không?
Trong quá trình chế biến 1 chiếc bánh pizza nhiều nhà hàng sử dụng lớp kính trong suốt giúp thực khách có thể chiêm ngưỡng quy trình thực hiện ra thành phẩm 1 chiếc bánh là như thế nào? Điều này giúp khách hàng cảm thấy thích thú và đánh giá được mức độ dịch vụ của khách hàng có chất lượng hay không.
Dựa vào mức độ sử dụng lao động cung cấp Dịch vụ
Nhiều dịch vụ cần phải có số lượng lớn người tham gia để cung cấp đủ sức lao động như dịch vụ ca nhạc, bưu chính viễn thông, lĩnh vực y tế hoặc giáo dục đây là nhóm dịch vụ bắt buộc cần sức lao động của con người. Ngược lại nhiều dịch vụ sử dụng máy móc để hỗ trợ như dịch vụ bán vé tự động, dịch vụ rút tiền,… do sử dụng máy móc để làm việc nên dễ dàng tiếp cận và quản lý hơn so với việc quản lý con người thì sẽ phức tạp và gặp nhiều khó khăn hơn.
Dựa vào tần suất mua và sử dụng
Dịch vụ có tần suất mua và sử dụng nhiều thường sẽ có giá cả từ phải chăng cho đến rẻ, phù hợp với nhiều đối tượng có nhu cầu sử dụng thường xuyên và nhanh chóng.
Ví dụ: Hiện nay dịch vụ sử dụng xe buýt công cộng, nạp tiền điện thoại,… được tiêu thụ với tần suất dày đặc do lượng người có nhu cầu cần đến chúng khá cao. Ngược lại thì đăng ký du lịch nước ngoài hoặc mua sắm nhiều đồ hiệu đắt tiền thì lại không diễn ra ở mức thường xuyên do nhóm người tiêu thụ dịch vụ này sẽ mất nhiều thời gian để suy nghĩ và đưa ra quyết định.
Kết luận
Lamchutaichinh hy vọng rằng bài viết trên đã phần nào giải đáp được khái niệm dịch vụ là gì? Đồng thời còn cung cấp đến bạn đầy đủ những thông tin liên quan đến các loại dịch vụ phổ biến nhất tại Việt Nam hiện nay. Ngoài ra, nếu có bất kỳ câu hỏi nào khác bạn cần được giải đáp thì hãy để lại ngay phía bên dưới, chúng tôi sẽ phản hồi ngay khi nhìn thấy câu hỏi.
Và hơn thế nữa, chúng tôi luôn cập nhật liên tục hàng loạt những thông tin tài chính mới nhất với đa dạng các loại chủ đề. Vì thế hãy nhớ ghé thăm Lamchutaichinh vào mỗi ngày để nhận được nhiều thông tin kiến thức mới giúp ích đến cuộc sống của bạn.
Bài viết được biên tập bởi: Lamchutaichinh.vn
