Cổ phiếu ưu đãi là gì? Lợi ích và rủi ro của cổ phiếu ưu đãi
Với xu hướng thời đại, việc mua cổ phiếu đã trở thành một hoạt động đầu tư phổ biến hơn bao giờ hết. Tuy nhiên cổ phiếu của các doanh nghiệp lại chia thành rất nhiều loại khác nhau, mỗi loại đều có những đặc điểm rất khác nhau.
Trong đó, cổ phiếu ưu đãi là một loại cổ phiếu phổ biến tại các công ty vẫn chưa biết đến. Vậy hãy cùng lamchutaichinh.vn tìm hiểu cổ phiếu ưu đãi là gì và bỏ túi nhiều kiến thức hữu ích về loại cổ phiếu này.
Cổ phiếu ưu đãi là gì?
Nói một cách chung nhất, người đầu tư có thể hiểu cổ phiếu ưu đãi là một loại cổ phiếu chứng khoán có khả năng đầu tư như cổ phiếu phổ thông. Tuy nhiên với cổ phiếu ưu đãi người vay sẽ có thêm một số quyền lợi nhất định hơn so với loại cổ phiếu thông thường.
Chẳng hạn như việc được ưu tiên cổ tức hoặc thanh lý tài sản nếu công ty bị phá sản. Dù vậy, để nhận được số tiền đó người sở hữu cổ phiếu hay còn gọi là cổ đông của công ty phải chờ đến khi thanh toán được món nợ và giải quyết tài chính cho các cá nhân sở hữu trái phiếu của doanh nghiệp
Phân loại cổ phiếu ưu đãi hiện nay
Đối với một số doanh nghiệp, cổ phiếu ưu đãi có thể được phát hành hoặc không tùy theo điều kiện tài chính của công ty. Thông thường, cổ phiếu ưu đãi sẽ được chia thành bốn loại phổ biến sau bao gồm:
- Cổ phiếu ưu đãi cổ tức
- Cổ phiếu ưu đãi biểu quyết
- Cổ phiếu ưu đãi hoàn lại
- Cổ phiếu ưu đãi khác quy định theo điều lệ công ty
Với mỗi loại cổ phiếu ưu đãi khác nhau, người chủ sở hữu sẽ có những quyền lợi và nghĩa vụ khác nhau. Người đầu tư có thể tham khảo một số quyền lợi khi sở hữu một trong bốn loại cổ phía trên ở dưới đây cùng với lamchutaichinh.vn.
Cổ phiếu ưu đãi cổ tức
Khi sở hữu cổ phiếu ưu đãi cổ tức hoặc được gọi là cổ phần ưu đãi cổ tức, chủ sở hữu sẽ được sở hữu mức cổ tức cao hơn so với các cổ đông sở hữu cổ phiếu thông thường. Tuy nhiên, sự ưu đãi cổ tức này được quy định cụ thể trong điều khoản và phần cổ tức thường đều sẽ được ghi rõ trên cổ phiếu ưu đãi cổ tức.
Bên cạnh đó, chủ sở hữu cũng có một số nghĩa vụ nhất định cần phải biết trước khi mua loại cổ phiếu này.
Cụ thể, trong trường hợp công ty bị phá sản chủ sở hữu vẫn sẽ nhận lại được phần tài sản tương ứng với số cổ phần tại công ty với điều kiện công ty đã thanh toán toàn bộ số nợ và thanh toán tài sản cho người sở hữu trái phiếu.
Ngoài ra, người đầu tư cho cổ tức ưu đãi không có quyền biểu quyết tại các đại hội của công ty cũng như quyền được đề cử người vào hội đồng quản trị.
Cổ phiếu ưu đãi biểu quyết
Như tên gọi của loại cổ phiếu trên, chủ sở hữu loại cổ phiếu này sẽ được ưu đãi trong việc biểu quyết trong hội đồng quản trị hơn so với cổ đông sở hữu cổ phiếu phổ thông.
Dù vậy quyền biểu quyết của cổ đông vẫn nằm trong quyền hạn, điều lệ công ty quy định. Thông thường người sở hữu cổ phiếu ưu đãi biểu quyết thường sẽ là tổ chức chính phủ ủy quyền hoặc cổ đông đồng sáng lập.
Với các cổ phiếu ưu đãi biểu quyết sẽ có giá trị trong 3 năm bắt đầu tính từ khi nhận giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp. Điều đó đồng nghĩa với việc người chủ sở hữu sẽ không được phép chuyển nhượng cổ phiếu cho bất kỳ ai trong khoảng thời gian này.
Trường hợp, chủ sở hữu vẫn muốn chuyển nhượng loại cổ phiếu này cho bất kì ai khác có thể chờ đợi sau thời gian 3 năm để có thể chuyển cổ phiếu này thành cổ phiếu thường sau đó bán lại cho người khác.
Cổ phiếu ưu đãi hoàn lại
Ưu điểm của những chủ sở hữu cổ phiếu ưu đãi hoàn lại chính là việc hoàn lại vốn góp theo yêu cầu của chủ sở hữu bất kể khi nào. Nhưng việc hoàn lại vốn góp sẽ tuân theo quy định, điều kiện công ty đề ra theo trong hợp đồng.
Chính vì thế người đầu tư cần nên tìm hiểu rõ vấn đề này trước khi ký kết hợp đồng với doanh nghiệp để hiểu hơn về quyền lợi của mình.
Ngoài ra, với cổ đông sở hữu cổ phiếu ưu đãi thường sẽ không có quyền biểu quyết, dự họp tại các Đại hội đồng cổ đông công ty.
Thêm vào đó, cổ đông loại cổ phiếu này sẽ không thể đề cử người vào Hội đồng quản trị hay Ban kiểm soát của doanh nghiệp. Vì quyền lợi này chỉ dành cho những cổ đông sở hữu lượng cổ phiếu lớn của doanh nghiệp.
Cổ phiếu ưu đãi khác quy định theo điều lệ công ty
Ngoài 3 loại cổ phiếu vừa được nêu trên, một số công ty còn có thể phát hành thêm cổ phiếu ưu đãi khác cho cổ đông theo điều lệ công ty. Điều này phụ thuộc vào tình hình hoạt động của công ty và quyền lợi sẽ được quy định cụ thể trong điều lệ công ty.
Lợi ích của cổ phiếu ưu đãi
Có thể nói cổ phiếu ưu đãi là một dạng cổ phiếu không bắt buộc, tuy nhiên vẫn còn nhiều người mơ hồ về lợi ích của cổ phiếu này. Chính vì thế hãy tìm hiểu để có thể cho mình nhiều quyền lợi nhất có thể.
Đối với nhà đầu tư
Người sở hữu cổ phiếu này sẽ được hưởng mức cổ tức hơn so với cổ phiếu phổ thông, cổ phiếu ưu đãi sẽ không phụ thuộc vào tình hình hoạt động kinh doanh công ty.
- Với cổ phiếu ưu đãi biểu quyết, chủ sở hữu sẽ được quyền biểu quyết cao hơn so với cổ đông sở hữu cổ phiếu phổ thông. Điều đó đồng nghĩa với việc chủ sở hữu sẽ có thể đưa ra những quyết định mang tính ảnh hưởng đến cơ cấu tổ chức của công ty.
- Ngoài ra, nhà đầu tư có thể lựa chọn chuyển đổi cổ phiếu ưu đãi thành cổ phiếu thông thường để bán ra ngoài thị trường để thu về lợi nhuận cho bản thân.
- Thêm vào đó, người sở hữu cổ phiếu ưu đãi có một số quyền lợi nhất định theo điều khoản của công ty.
Đối với công ty cổ phần
Song hành với lợi ích của người đầu tư, công ty thành lập vẫn sẽ có được những lợi ích nhất định khi phát hành cổ phiếu ưu đãi trên thị trường.
- Doanh nghiệp có thể thu hút thêm vốn đầu từ việc phát hành cổ phiếu ưu đãi để xoay sở tài chính cho doanh nghiệp.
- Ngoài ra, công ty cũng có thể mua lại số cổ phần ưu đãi trong trường hợp chi phí vốn sử dụng để chi trả các quyền lợi của cổ phiếu này.
- Thêm vào đó, khi phát hành cổ phiếu này doanh nghiệp không cần phải lo lắng đến việc mất quyền kiểm soát của Ban quản trị, Hội đồng quản trị.
Phân biệt cổ phiếu ưu đãi và cổ phiếu phổ thông
Với những gì được nêu trên đã phần nào giúp người có ý định đầu tư hiểu hơn về cổ phiếu ưu đãi.
Tuy nhiên, trước khi ra quyết định vẫn còn khá nhiều người phân vân không biết nên đầu tư vào cổ phiếu ưu đãi hay cổ phiếu phổ thông. Để có những quyết định đúng đắn nhất chủ sở hữu có thể tham khảo những lợi ích của các hai loại cổ phiếu thông qua so sánh dưới đây.
Giống nhau
- Cả hai loại đều là một loại chứng khoán được phát hành bởi công ty cổ phần thông qua Bộ tài chính và Ủy ban chứng khoán nhà nước.
- Với mọi cổ đông sở hữu cổ phiếu đều phải chịu trách nhiệm trên vốn đã góp trong trường hợp tài chính doanh nghiệp xảy ra vấn đề.
- Người chủ sở hữu đều nhận được phần cổ tức trên vốn góp khi doanh nghiệp kiếm được lợi nhuận.
- Thời hạn góp vốn đa dạng với cả hai chủ sở hữu hai loại cổ phiếu này cả trung hạn lẫn dài hạn.
Khác nhau
Ngoài ra, với hai loại cổ phiếu trên người chủ sở hữu vẫn nên biết một số điểm khác nhau nhất định.
| Điểm khác nhau | Cổ phần phổ thông | Cổ phần ưu đãi cổ tức |
| Tính bắt buộc | Cổ phiếu phổ thông là một loại cổ phiếu bắt buộc cần doanh nghiệp phát hành để gia tăng vốn cho doanh nghiệp. | Với cổ phần ưu đãi cổ tức doanh nghiệp có thể chọn phát hành hoặc không. Điều đó phụ thuộc nhiều vào tình hình tài chính doanh nghiệp. |
| Lợi nhuận từ cổ tức | Đối với cổ phiếu phổ thông lợi nhuận sẽ được chia sau cổ phiếu ưu đãi. Vì thế lợi nhuận sẽ không được cao. | Lợi nhuận từ cổ tức cao hơn tuy nhiên vẫn cố định theo năm. Tuy nhiên lợi nhuận sẽ không phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của doanh nghiệp. |
| Quyền biểu quyết | Mỗi cổ phiếu sẽ được quyền biểu quyết như nhau. | Với cổ phiếu ưu đãi biểu quyết hơn cổ phiếu thường. Còn với các cổ phiếu ưu đãi khác không có quyền biểu quyết trong đại hội đồng cổ đông. |
| Quyền chuyển nhượng | Có thể bán để tìm kiếm lợi nhuận. | Với cổ phiếu này, chủ sở hữu không được chuyển nhượng. Chỉ có cổ phiếu ưu đãi cổ tức và cổ phiếu ưu đãi hoàn lại (sau thời hạn được quy định). |
| Khả năng chuyển đổi | Không thể chuyển đổi thành cổ phiếu ưu đãi. | Có thể chuyển đổi thành cổ phiếu thông thường sau thời hạn quy định. |
| Mức độ ưu tiên | Khi trường hợp công ty phá sản người sở hữu cổ phiếu này sẽ được thanh lý tài sản cuối cùng. | Sẽ được thanh lý tài sản trước người sở hữu cổ phiếu phổ thông. |
Lý do doanh nghiệp phát hành cổ phiếu ưu đãi
Có rất nhiều lý do khiến doanh nghiệp muốn phát hành cổ phiếu ưu đãi vì các quyền lợi như sau:
- Gia tăng cơ hội thu hút vốn đầu tư để gia tăng vốn chủ sở hữu kinh doanh của doanh nghiệp.
- Sau khi phát hành cổ phiếu, người thành lập công ty vẫn có quyền kiểm soát nhất định đến đại bộ phận công ty.
- Ngoài ra, công ty có thể mua lại cổ phiếu này trong tương lai.
Rủi ro của cổ phiếu ưu đãi là gì?
Người nắm giữ cổ phiếu ưu đãi sẽ không được tự do trong việc chuyển nhượng vì thế đó là hạn chế để người dùng có thể kiếm lợi nhuận.
Nếu càng phát hành nhiều cổ phiếu ưu đãi sẽ gây loãng cổ phiếu trong công ty và ảnh hưởng đến lợi ích của cổ đông.
Ngoài ra, người sở hữu cổ phiếu ưu đãi sẽ chịu một số hạn chế nhất định như việc không thể biểu quyết trong đại hội đồng cổ đông hoặc đề cử người cho ban quản trị.
Thêm vào đó, trước khi phát hành cổ phiếu doanh nghiệp cần suy nghĩ kĩ trách nhiệm của bản thân trước trường hợp công ty giải thể hoặc phá sản.
Kết luận
Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn hiểu thêm về cổ phiếu ưu đãi là gì và có thêm nhiều kiến thức về loại cổ phiếu này trước khi đầu tư.
Bài viết được biên tập bởi: Lamchutaichinh.vn
Mình là Nguyễn Thành, Founder & CEO Làm Chủ Tài Chính. Với hơn 5 năm kinh nghiệm làm việc chuyên sâu trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng, bảo hiểm và fintech. Hi vọng những kiến thức được mình chia sẻ trên Làm Chủ Tài Chính sẽ giúp việc sử dụng các sản phẩm, dịch vụ ngân hàng một cách thông minh, đơn giản và hiệu quả nhất.
